Chào bạn Kim Oanh,

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến chuyên mục Hỏi & Đáp của Người Việt tại Úc. Mua lại ô tô cũ của người quen sắp về nước là một lựa chọn khá phổ biến và có thể giúp bạn tiết kiệm được thời gian cũng như chi phí. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và tránh những rắc rối không đáng có, bạn vẫn cần thực hiện đầy đủ các bước kiểm tra và thủ tục pháp lý. Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết dành cho bạn.

1. Thủ tục sang tên đổi chủ xe (Transfer of Registration)

Quy trình sang tên xe ở Úc có sự khác biệt nhỏ giữa các tiểu bang và vùng lãnh thổ, nhưng về cơ bản sẽ bao gồm các bước sau. Bạn cần kiểm tra quy định cụ thể tại cơ quan giao thông vận tải của tiểu bang mình đang sinh sống (ví dụ: VicRoads ở Victoria, Service NSW ở New South Wales, TMR ở Queensland).

• Phía người bán (chủ cũ của xe):
  • Cung cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện lưu hành (Certificate of Roadworthiness - RWC hoặc Safety Certificate): Đây là giấy chứng nhận chiếc xe đã qua kiểm tra và đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn tối thiểu. Ở hầu hết các tiểu bang, người bán có trách nhiệm phải cung cấp giấy này và nó thường chỉ có hiệu lực trong 30 ngày.
  • Hoàn thành phần của người bán trên giấy chuyển nhượng: Cả bạn và người bán sẽ cùng điền vào một mẫu đơn chuyển nhượng (Application for Transfer of Registration).
  • Nộp thông báo bán xe (Notice of Disposal): Sau khi bán, chủ cũ cần thông báo cho cơ quan giao thông rằng họ không còn là chủ sở hữu của chiếc xe. Việc này có thể làm trực tuyến.
• Phía người mua (bạn):
  • Hoàn thành phần của người mua trên giấy chuyển nhượng: Bạn cần điền đầy đủ thông tin cá nhân và chi tiết giấy phép lái xe của mình.
  • Nộp hồ sơ và thanh toán phí: Trong vòng 14 ngày kể từ ngày mua (thời hạn có thể thay đổi tùy tiểu bang), bạn phải nộp giấy chuyển nhượng đã hoàn tất, RWC và thanh toán các khoản phí cần thiết. Các khoản phí này bao gồm phí chuyển nhượng (transfer fee) và thuế trước bạ (stamp duty - tính theo giá trị của xe).

Bạn có thể tham khảo thông tin chi tiết từ các trang web chính thức sau:

• Victoria: VicRoads
• New South Wales: Service NSW
• Queensland: Queensland Government

2. Những điểm cần kiểm tra kỹ trên xe cũ

Dù là xe của người quen, việc kiểm tra kỹ lưỡng không bao giờ là thừa. Nếu bạn không rành về kỹ thuật, hãy nhờ một người có kinh nghiệm đi cùng hoặc thuê thợ máy chuyên nghiệp.

• Kiểm tra tổng thể: Nhìn quanh xe để phát hiện các vết rỉ sét, vết móp, hoặc màu sơn không đồng đều (dấu hiệu của việc sửa chữa sau tai nạn). Kiểm tra độ mòn của cả bốn lốp xe.
• Kiểm tra nội thất và thiết bị điện: Bật tất cả đèn (pha, cốt, xi-nhan, đèn phanh), gạt nước, điều hòa không khí (cả nóng và lạnh), radio, cửa sổ điện để đảm bảo chúng hoạt động tốt.
• Kiểm tra động cơ: Mở nắp capo khi động cơ nguội, tìm dấu hiệu rò rỉ dầu hoặc các chất lỏng khác. Kiểm tra que thăm dầu (dầu phải có màu nâu vàng, không phải màu đen kịt hoặc có cặn sữa).
• Lái thử (Test Drive): Đây là bước cực kỳ quan trọng. Hãy lái thử xe trên nhiều loại đường khác nhau (đường thành phố, cao tốc) để cảm nhận về tay lái, phanh, hộp số và hệ thống giảm xóc. Lắng nghe những tiếng động lạ từ động cơ hoặc gầm xe.
• Thuê thợ máy kiểm tra (Pre-purchase Inspection): Đây là cách an toàn nhất. Một thợ máy chuyên nghiệp sẽ có đủ công cụ để kiểm tra toàn diện và phát hiện những lỗi tiềm ẩn mà mắt thường không thấy được. Bạn có thể tìm các dịch vụ sửa xe được cộng đồng người Việt tin tưởng hoặc các trung tâm lớn như NRMA, RACV, RACQ.

3. Làm thế nào để biết xe có đang nợ tài chính không?

Đây là một trong những bước quan trọng nhất để bảo vệ bạn. Bạn cần đảm bảo chiếc xe không bị cầm cố cho một khoản vay nào, không bị báo mất cắp hay từng bị hư hỏng nặng (written-off).

Chính phủ Úc có một dịch vụ kiểm tra trực tuyến gọi là Personal Property Securities Register (PPSR). Chỉ với một khoản phí rất nhỏ (khoảng $2 AUD), bạn có thể nhận được một báo cáo chi tiết về lịch sử của chiếc xe. Bạn sẽ cần số VIN (Vehicle Identification Number) hoặc Chassis Number của xe để thực hiện kiểm tra này.

Báo cáo PPSR sẽ cho bạn biết:

• Xe có đang được dùng làm tài sản đảm bảo cho một khoản vay hay không (encumbered).
• Xe có bị báo cáo là mất cắp hay không.
• Xe có từng bị "written-off" (hư hỏng nặng không thể sửa chữa hoặc sửa chữa không kinh tế) hay không.

Tuyệt đối không nên bỏ qua bước này. Bạn có thể truy cập và kiểm tra trực tiếp tại trang web chính thức: www.ppsr.gov.au.

Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn tự tin hơn trong việc mua xe. Chúc bạn sớm hoàn tất thủ tục và có được chiếc xe ưng ý để phục vụ cho cuộc sống tại Úc. Bạn cũng có thể tìm đọc thêm các bài viết về mua bán xe hoặc học hỏi thêm từ các chia sẻ kinh nghiệm của cộng đồng người Việt.

Để trao đổi thêm hoặc tìm kiếm các dịch vụ uy tín, bạn có thể tham gia các nhóm cộng đồng lớn trên Facebook như:

• Người Việt Tại Úc - Nguoiviettaiuc.Com: https://www.facebook.com/groups/nguoiviettaiucofficial
• VDS - Việc làm, Nhà Ở, Dịch Vụ, Du Học và Xe Cộ tại Úc: https://www.facebook.com/groups/VietnameseDynamicStudents

Lưu ý: Nội dung trả lời chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho lời khuyên từ chuyên gia. Để có thông tin chính xác và phù hợp nhất với tình huống của bạn, hãy liên hệ với chuyên gia hoặc cơ quan chức năng có thẩm quyền.

Disclaimer: The content of this answer is for informational purposes only and does not replace professional advice. For accurate and personalized information regarding your situation, please consult with a qualified expert or the appropriate authorities.