Quyền lợi của người lao động khi bị cho nghỉ việc đột ngột?
Em đang làm việc full-time cho một công ty và vừa bị cho nghỉ việc mà không có lý do rõ ràng hay báo trước. Em có được hưởng khoản đền bù nào không và nên liên hệ với cơ quan nào để được hỗ trợ về luật lao động ạ?
Chào bạn Lê Thị Hoa,
Rất tiếc khi nghe về tình huống khó khăn bạn đang gặp phải. Việc bị sa thải đột ngột mà không có lý do rõ ràng chắc chắn là một trải nghiệm rất căng thẳng. Theo luật lao động Úc, người lao động được bảo vệ khỏi việc bị sa thải một cách không công bằng. Dưới đây là một số thông tin và hướng dẫn có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình.
Quyền lợi của người lao động khi bị chấm dứt hợp đồng
Tại Úc, một người sử dụng lao động không thể sa thải nhân viên một cách tùy tiện, đặc biệt là nhân viên full-time đã qua thời gian thử việc (minimum employment period). Việc sa thải phải dựa trên một lý do hợp lệ liên quan đến năng lực hoặc hành vi của nhân viên.
1. Sa thải không công bằng (Unfair Dismissal)Bạn có thể đã bị sa thải không công bằng nếu việc chấm dứt hợp đồng là khắc nghiệt, bất công hoặc vô lý. Để đủ điều kiện nộp đơn khiếu nại sa thải không công bằng, bạn thường phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Bạn đã hoàn thành thời gian làm việc tối thiểu (minimum employment period), thường là 6 tháng đối với các công ty có từ 15 nhân viên trở lên, hoặc 12 tháng đối với các doanh nghiệp nhỏ (dưới 15 nhân viên).
- Thu nhập hàng năm của bạn thấp hơn ngưỡng thu nhập cao (high income threshold) do Fair Work Commission quy định hàng năm, hoặc hợp đồng của bạn được một giải thưởng ngành (award) hoặc thỏa thuận doanh nghiệp (enterprise agreement) bảo vệ.
Khi chấm dứt hợp đồng, người sử dụng lao động phải cung cấp cho bạn một văn bản thông báo về ngày làm việc cuối cùng. Thời gian báo trước tối thiểu được quy định dựa trên số năm bạn đã làm việc liên tục cho công ty. Nếu họ không cho bạn làm việc trong thời gian báo trước, họ phải trả cho bạn một khoản tiền tương đương (payment in lieu of notice).
3. Các khoản thanh toán cuối cùng (Final Pay)Khi bạn nghỉ việc, công ty phải thanh toán cho bạn tất cả các quyền lợi chưa được hưởng, bao gồm:
- Tiền lương cho những giờ đã làm việc nhưng chưa được trả.
- Tất cả các ngày nghỉ phép hàng năm (annual leave) chưa sử dụng.
- Tiền nghỉ phép dài hạn (long service leave) nếu đủ điều kiện.
- Khoản thanh toán thay cho thời gian báo trước (nếu có).
Nên liên hệ cơ quan nào để được hỗ trợ?
Cơ quan quan trọng nhất mà bạn nên tìm đến để được tư vấn và hỗ trợ về luật lao động là Fair Work Ombudsman (FWO) và Fair Work Commission (FWC).
Fair Work Ombudsman (FWO): Đây là cơ quan cung cấp thông tin và tư vấn miễn phí về quyền và nghĩa vụ tại nơi làm việc. Bạn có thể liên hệ với họ để:
- Hiểu rõ về các quyền lợi của mình liên quan đến việc chấm dứt hợp đồng, lương bổng, và các điều kiện làm việc khác.
- Nhận hỗ trợ để giải quyết các tranh chấp với người sử dụng lao động.
- Bạn có thể tìm thông tin bằng tiếng Việt trên trang web của họ.
Bạn có thể tham khảo thông tin trực tiếp tại trang web của Fair Work Ombudsman.
Fair Work Commission (FWC): Đây là tòa án quốc gia về quan hệ lao động của Úc. Nếu bạn tin rằng mình đã bị sa thải không công bằng, bạn có thể nộp đơn khiếu nại lên FWC.
Lưu ý quan trọng: Bạn chỉ có 21 ngày kể từ ngày việc sa thải có hiệu lực để nộp đơn khiếu nại. Vì vậy, bạn cần hành động nhanh chóng.
Các bước bạn nên thực hiện
- Thu thập tài liệu: Tập hợp hợp đồng lao động, payslips, bất kỳ email hoặc văn bản nào liên quan đến công việc và việc chấm dứt hợp đồng của bạn.
- Liên hệ Fair Work Ombudsman: Gọi điện hoặc truy cập trang web của FWO để nhận được tư vấn ban đầu. Họ sẽ giúp bạn hiểu rõ tình hình và các lựa chọn của mình.
- Xem xét nộp đơn lên Fair Work Commission: Nếu sau khi nói chuyện với FWO, bạn tin rằng mình có cơ sở để khiếu nại, hãy cân nhắc việc nộp đơn lên FWC trong thời hạn 21 ngày.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý: Bạn cũng có thể tìm đến các trung tâm pháp lý cộng đồng (Community Legal Centres) hoặc các dịch vụ luật sư chuyên về luật lao động để được tư vấn cụ thể hơn cho trường hợp của mình.
Ngoài ra, để tìm hiểu thêm thông tin về môi trường làm việc nói chung, bạn có thể tham khảo các bài viết về thị trường việc làm tại Úc hoặc tìm kiếm các cơ hội mới trên trang Việc làm tại Úc của chúng tôi.
Bạn cũng có thể tham gia các cộng đồng người Việt để chia sẻ kinh nghiệm và tìm kiếm sự hỗ trợ:
- Facebook Page: Việc Làm tại Úc - Nguoiviettaiuc.com
- Facebook Group: VDS Việc làm, Nhà ở & Dịch vụ tại Úc by Báo Online Nguoiviettaiuc.com
Chúc bạn sớm giải quyết được vấn đề của mình và tìm được một công việc mới tốt hơn.
Lưu ý: Nội dung trả lời chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho lời khuyên từ chuyên gia. Để có thông tin chính xác và phù hợp nhất với tình huống của bạn, hãy liên hệ với chuyên gia hoặc cơ quan chức năng có thẩm quyền.
Disclaimer: The content of this answer is for informational purposes only and does not replace professional advice. For accurate and personalized information regarding your situation, please consult with a qualified expert or the appropriate authorities.